افشاریان (۱۱۶۳–۱۱۴۸ قمری و ۱۷۹۶–۱۷۳۶ میلادی و ۱۱۱۴–۱۱۲۹ شمسی) یک سلسله ایرانی بود که در میانه‌های قرن هجدهم میلادی بر ایران حکومت کرد. این سلسله در سال ۱۷۳۶ میلادی توسط نادرشاه افشار و با خلع آخرین شاه صفوی از سلطنت، بنیان نهاده شد.
نام سلسله افشار از نام قبیله افشار، یکی از قبایل ترکمن در شمال شرقی ایران، گرفته شده‌است. افشارها در اوایل قرن هفدهم میلادی، توسط شاه عباس یکم و برای دفاع از مرزهای ایران در برابر ازبک‌ها از آذربایجان به شمال کشور کوچانده شده بودند.
نادرشاه افشار که بنیانگذار سلسله افشاریه است در روز ۱۶ مرداد ۱۰۶۷ خورشیدی (برابر با ۲۸ محرم سال (۱۱۰۰ ه.ق)) در دستگرد درگز به دنیا آمد. او در ده سالگی سوارکاری توانا بود و می‌توانست به تیراندازی، زوبین‌افکنی و شکار بپردازد. هنوز به ۱۸ سالگی نرسیده بود که همراه با مادرش در یکی از یورش‌های ازبکهای خوارزم به اسارت آن‌ها درآمد. پس از مدت کوتاهی از اسارت گریخته، به خراسان برگشت و در خدمت حکم‌ران ابیورد باباعلی بیگ بود که به صورت تفنگچی در می‌آید. او پس از مدتی به سمت ایشیک آقاسی باشی در دربار کوچک بابا علی ترقی می‌کند. از مهم‌ترین دلاوری‌های نادر در نزد بابا علی در جنگ با ترکمانان یموت به سرکردگی شخصی به نام محمد علی روباه بود که سرانجام ترکمانان شکست خوردند و ۱۵۰۰ نفراز افراد محمد علی روباه اسیر شدند. بابا علی پس از این نبرد با ازدواج با مادر بیوه نادر روابط خود را با او تحکیم بخشید و نادر با ازدواج با دختر بابا علی روابط خود را با او نزدیک‌تر کرد. میوه نخستین ازدواج نادر با دختر بابا علی رضاقلی بود؛ همسر نادر پس از پنج سال درگذشت. پس از درگذشت او نادر با خواهر او ازدواج کرد و از این ازدواج صاحب دو فرزند به نام‌های نصرالله و امام‌قلی شد. نتیجه این نزدیکی‌ها تسلط نادر بر دژ کلات در خراسان در سال (۱۱۳۴ ه.ق) بود.
در این هنگام افغان‌های غلزایی به رهبری میروویس افغان در قندهار شورش کردند. مقارن شورش افاغنه غلزایی در قندهار، افاغنه ابدالی که دشمنی دیرینه‌ای با غلزاییان داشتند نیز شورش و هرات را تصرف کردند. بابا علی نیز در جنگ با ابدالی‌ها کشته شد (۱۱۲۹ ه.ق). پس از بابا علی، فرزندش قربان‌علی به قدرت رسید اما به دلیل بیماری قدرت را به نادر، شوهر خواهرش واگذار کرد. نادر نیز در زمان قربان علی به رویارویی ترکمانان یکه رفت و آن‌ها را قلع و قمع کرد. پس از بازگشت به درگز، برادر همسرش قربان علی درگذشت. جسد قربان علی جهت تدفین به مشهد برده شد. در این هنگام از اصفهان صفی قلی خان زیاد اوغلو به عنوان فرمانده و حسن علی خان به عنوان حاکم به سوی درگز روانه شدند. حمله شیر قاضی خان، حاکم خیوه که نقشه سرکوبی ابدالی‌های افغان را به هم ریخته بود، ابتدا توسط صفی قلی خان زیاد اوغلو و نادر دفع شد اما ابدالیان که سرسخت و رعب‌انگیزتر از ازبک‌ها نشان می‌دادند، قزلباشها را در کافر قلعه شکست دادند.
عادل‌شاه افشار، با نام اصلی علیقلی‌خان (درگذشتهٔ ۱۱۲۷) دومین پادشاه دودمان افشاریه ایران و برادرزاده نادرشاه افشار بود. علیقلی‌خان پس از قتل نادر در قوچان، بیشتر فرزندان او، از جمله رضاقلی میرزا و نصرالله میرزا و تمامی زنانش را به قتل رساند و تنها شاهرخ میرزا، فرزند رضاقلی را زنده نگاه داشت. او در بیست و هفتم جمادی‌الثانی ۱۱۶۰ هجری در مشهد بر تخت سلطنت نشست، و از آن پس لقب علی‌شاه یا عادل‌شاه را عنوان خود ساخت.
ابراهیم شاه سومین پادشاه دودمان افشاریان ایران، برادر عادل شاه افشار و برادرزادهٔ نادر شاه افشار بود. نخست «محمدعلی بیگ» نام داشت ولی پس از کشته شدن پدرش ابراهیم خان ظهیرالدوله افشار نام و لقب پدر از سوی نادر شاه به او داده شد.
در هنگام قتل نادر شاه، ابراهیم خان در تبریز حکومت می‌کرد و در همین حین بین دو طایفهٔ قاجار جنگ درگرفت، محمدحسن خان قاجار بر دشمنانش پیروز شد و عادل شاه با تصور این که محمدحسن خان یاغی و شورشی است از برادر خود در تبریز برای حمله به خان قاجار کمک خواست و ابراهیم خان که مدت‌ها خیال حکومت در سر داشت بهترین زمان برای جمع‌آوری لشکر و قشون برایش آماده شد؛ عادل شاه و ابراهیم خان بر اساس قرار قبلی در قوچان باید به هم می‌پیوستند و در زمانی که ابراهیم خان برادر خویش را دید دستور جنگ را صادر کرد و خیلی سریع قشون برادر خویش را نابود کرد. سپس به تهران رفت و اعلام حکومت کرد.
در همین حین شاهرخ با کمک محمدحسن خان در مشهد ادعای سلطنت نمود و برای نابودی سپاه ابراهیم شاه در تهران به محمدحسن خان دستور جمع‌آوری سپاهی بزرگ داد و بعد از شش ماه شاهرخ به تهران رسید اما به علت این که ابراهیم شاه به سپاه خود نمی‌رسید و توجهی به آن‌ها نداشت سپاه او در تهران به راحتی تسلیم شاهرخ شدند، با این چنین شرایطی ابراهیم شاه با تعداد صد افغان به قم حمله کرد و مردم قم را غارت نمود و افراد زیادی را به قتل رساند اما به دلیل سنگین شدن بارها لشکر به آرامی حرکت می‌کرد و محمدحسن خان به ابراهیم شاه رسید و با حکم شاهرخ افشار، ابراهیم شاه را کشتند.
شاهرُخ‌میرزا یا شاهرخ‌شاه (۱۱۱۳–۱۱۷۵) چهارمین پادشاه دودمان افشاریان ایران بود. وی بزرگترین فرزند رضاقلی میرزا؛ ولیعهد نادرشاه و نوهٔ دختری شاه سلطان حسین صفوی بود. شاهرخ‌شاه که از ۱۱۲۷ تا ۱۱۲۹ خورشیدی به مدت دو سال بر ایران پادشاهی کرد، جانشین ابراهیم‌شاه بود. همچنین شاهرخ‌شاه از ۱۱۲۹ تا ۱۱۷۴ خورشیدی (۱۲۱۰ ق) فقط حاکم مشهد بود. لقب کامل وی عبارت بود از: ظل‌الله هست سلطانِ برِ سلاطینِ جهان شاهِ شاهان شاهِ جهان شاهرخ‌شاه صاحب قران شاهنشاهِ ایران.